Arda’nın, George’un, Halit’in Sakalı Neden Önemli?

Ben hala oyumu tertemiz yüzlü erkeklerden yana kullansam da dünyadaki sakal dönüşümünü görmemek için sadece kadınlarla dolu bir gezegende yaşıyor olmak gerekir! Öyle ki bu trend, genç-yaşlı ayırt etmeden ‘hip’ bir görünüme sahip olmak milyonlarca yüzü ele geçirmiş durumda. Hani ilk önce Arda Turan’ın sakallı halini yadırgamıştık ya, sonra Muhteşem Yüzyıl’da bölümler ilerledikçe Süleyman’ın iyiden iyiye uzayan sakalı gözümüzü alıştırdı… İşte tam o zaman aralığında bir yerlerde, sene 2013’ü gösterdiğinde, ‘Dandy’ stili ile birlikte gelen sakal modası tepe noktasına ulaştı.

Bu stilin çıkış noktası bizim topraklarımıza uzak diyarlar olduğundan Murat Bozlar’a, Ozan Güvenler’e, Barış Arduçlar’a ve hatta GQ’nun Ocak 2016 sayısında yeni imajıyla kapak pozu veren Çağatay Ulusoylar’a gelene kadar trend birçok yabancı celebrity’i rüzgarına kattı. Sokak modasından doğarak gelişen bu stil Hollywood’un en gözdelerini dahi ele geçirdiyse hakkında birkaç laf etmeden geçmek olmazdı. Bakınız George Clooney, Bradley Cooper, Jake Gyllenhaal, Ben Affleck’in geçtiğimiz senelere damga vuran imajları…

Beğendiniz veya beğenmediniz. Karar elbet sizin. Ama ortada bir gerçek var ki, oduncu sakallı şehir erkeklerine gözümüz hepten alıştı. İşin ilginç yanı ise 2013’te doruk noktasına ulaştıktan sonra bu trendin hiç hız kesmeden tutturduğu çizgiyi devam ettiriyor olması. Sakalın getirdiği estetik ve hatta hijyenik tartışmalar bir yana, beni asıl ilgilendiren bu akımın beslediği ekonomi kanalları.

En son söyleyeceğimi baştan yazayım; moda denilen olgu tek başına var olmaz. Beraberinde bir çok farklı alanı, endüstriyi, trendi de besler. Moda olan kavram insanların uğruna çaba ve para harcamaya hazır olduğu bir kapıyı aralar. O kapıdan içeriye ‘moda’ olarak kabul edilen olgunun oluşmasına katkıda bulunan bütün parçalar ve söz konusu modanın tüm tamamlayıcıları da beraberinde girer. Tıpkı sakal için geçerli olduğu gibi…

Sakal trendinin etrafında kendi ekonomisini oluşturması bu trend belirir belirmez başladı. Öncelikle sakalın yüzdeki tamamlayıcısı olan ve 1930’lara gönderme yapan saç kesimleri erkeleri egemenliğine aldı. Ardından bu tarza uygun ‘Dandy’ kıyafetler gardıroplara yerleşmeye başladı. Aksesuar kullanımına büyük yer ayıran, renk ve desenden kaçınmayan kreasyonlar erkeklerin yeni oyun alanı haline geldi. Bu saydıklarım bir trende bağlı olarak gelişmesi nispeten beklenen hamleler olsa da, sakalın ekonomiye katkısı bu kadarla sınırlı kalmadı.

Her şeyin olduğu gibi sakalın da bir bakım rutini var elbet. İşte sakal trendi en çok bu şekilde kendi ekonomisini besledi. Sakal bakımını destekleyen yumuşatıcı yağlar birbiri ardına piyasaya çıkmaya başladı. Kraliyet kozmetikçisi olarak nam salmış Creed, İtalya’nın gözbebeği Acqu di Parma ve İstanbul Soho House’ın da tercih ettiği Cowshed gibi yıldız markalar sakal için bakım ürünlerini piyasaya çıkardı. 2015’in tasarım harikalarını seçmeye hazırlanan Wallpaper dergisi, senenin en iyi güzellik ürünleri kategorisindeki adaylardan birini Y.S.C.ı markasına ait sakal yağı olarak ilan etti. Hatta Tom Ford gibi bazı moda markaları da bu alana yatırım yapmaya başladı. Durum bununla da sınırlı değil. “Madem eskileri yad eden bir sakal trendi var, o zaman sakal traşı neden geçmişteki gibi olmasın?” diyerek yola çıkan markalar vintage görünümlü, teknoloji harikası yeni nesil fırça ve jiletleri envanterine kattı. Bu tıraş setleri kapış kapış satıldı. Global araştırma şirketlerinden Mintel’in raporuna göre erkek güzellik ürünlerine harcanan tutar 2012 senesinde $3 milyara ulaştı. 2017 senesinde ise bu rakamın iki katına çıkması bekleniyor.

Sakal modasını bir fırsata dönüştürüp yeni ürünler tasarlayanlar da var tabi. Örneğin, sakalını taramak konusundan mustarip bir girişimcinin kurduğu Big Wood Beard Combs isimli marka kısa zamanda büyük başarıya imza attı. Bu tarakların en büyük cazibesi, maskülen görüntüye sahip olmaları. Tam da kocaman sakallara uygun şekilde… Big wood ürünlerini tercih edenler sadece erkekler değil. Bilakis, erkek arkadaşına/ eşine bu tarzda bir sakal tarağı hediye etmek isteyen bayan müşteriler çoğunlukta. Demek ki moda sakaldan yana olsa da, bayanlar yine onu derli toplu görmeyi tercih ediyor… :)

İşi daha da ileriye götürüp sakal tıraşı için berberini seyahatlerde yanında götüren ünlüler mi ararsınız, sakalını yeterli bulmayıp gürleştirmek için sakal ekimi operasyonuna kalkışanlar mı, Fabio Vivan gibi sakal konusunda ‘guru’ kabul edilen, David Beckham’dan Metallica’ya birçok celebrity ile çalışmış yeni meslek dallarına mensup insanlar mı?… İşte bunların hepsi, bir trendin  etrafındaki alanları dalga dalga kalkındırma emareleri.

Elbet sakal da bir gün demodelik tehdidiyle yüzleşecek. Fakat ‘o gün’ gelene dek diğer her trend gibi etrafını beslemeye de devam edecek. Şu anda, Avusturalya doğumlu bu trendin daha 3-4 sene etkisini sürdürmesi öngörülüyor. Hatta bence bu dönemde daha birçok moda markasının sakal bakımı özelinde ürünler çıkarttığına şahit olacağız. Sakal trendinin bize yansımasına gelince, zaten senelerce bıyıktan vazgeçememiş, vücudundaki kıl miktarıyla övünen bir milletin çocukları olarak bu trendi en hızlı yakalayan ülkelerden biri olmamız şaşırtıcı mı? Hiç değil… Sakal trendi dünyada etkisini yitirdikten sonra bile bu topraklarda varlığını bir süre devam ettirebilir.