Peki Sizin Stiliniz Hangi Dizi Karakteri Gibi?

Olivia Pope gibi görünmek, Harvey Specter gibi giyinmek, Carrie Bradshaw gibi giydiğini taşıyabilmek… Televizyon dizilerinin modayı etkilediği gerçek! Hayranlıkla seyrettiğimiz karakterler ve diziye damgasını vuran temalar, tasarımcılara ilham vermekle kalmıyor, aynı zamanda sokak modasını da belirliyorlar. Ve aslına bakarsanız, olayın başlangıcı “Sex and The City”’den bir hayli öncesine dayanıyor…

Dizilerin Moda ile Buluşması

80’lere damgasını vuran Miami Vice gerçek hayattaki giyinme tarzını şekillendiren ilk dizi sayılabilir. Miami Vice çekim süresince Gianni Versace ve Hugo Boss gibi moda evlerinin danışmanlığını aldı. Erkeklere takım elbise ceketi içine t-shirt giydirmek de, ceketlerin kollarının kıvrılması da, erkek giyiminde pastel renkler kullanımı da hep Miami Vice’ın marifeti. O dönem Kenneth Cole dizide kullanılan espadrillerden ilham alarak bir koleksiyon üretirken, Macy’s de “Miami Vice” isimli bölümünü genç erkeklerin beğenisine sundu.

Trend belirleyen diğer bir örnek ise, Charlie’s Angels. O dönem diziyi izleyen tüm bayanlar saçlarnı Farrah Fawcett modeli yaptırmakla kalmadı, Fawcett’in saçları bir marka haline dönüşüp tarihin sayfalarına kazındı. Ama o senelerden benim aklımda kalan esas dizi, Cesur ve Güzel! Akşamüzeri okuldan geldiğimde, evdeki çay ve kurabiye kokusu eşliğinde, annemle arkadaşlarının, ekran başında Forrester ailesinin karmaşık ilişkilerini pür dikkat izlediğini hatırlıyorum. Hatta, Türkiye’de ‘diziyi kasete almak’ kavramını başlatan dizilerden birisi de bu! Brooke’un taktığı kocaman küpeler, Taylor’ın kabartılmış saçları, günlük kıyafetlerdeki vatka detayı, o dönem hep bayanlara ilham verdi.

Dizilerle Yayılan Sokak Modası

Zamanı biraz ileriye sarınca ise sokak modasına yön veren gençlik dizileri karşımıza çıkıyor. Beverly Hills 90210 mesela, bir jenerasyonu tümüyle başına kilitledi. Her gün, o saat için hazırlık yapıp birkaç kişi televizyonun karşısına oturduğumuzu hatırlıyorum. Herkesin kendini yakın hissettiği, hatta bir seviyede kendiyle bağdaştırdığı karakterler vardı. İşte o karakterler 90’larda gençlerin ‘teenage’ giyim tarzını şekillendirdi.

Ve F.R.I.E.N.D.S…. Hala hayatımın dizisi :). Marie Claire’in tahminine göre, Rachel’ın (Jennifer Aniston) ilk iki sezon kullanıdığı saç modelini, dünyada 11 milyon kadın taklit etti. Bir moda ikonuna dönüşen Rachel (ve dolayısıyla Aniston) sadece dizi devam ederken değil, bittikten sonra da ‘it girl’ olmanın ipuçlarını aktarmaya ve takip edilmeye devam etti.

90’ların sonuna kadar diziler ve dizi karakterleri tarzları ile kitlelere ilham verdiler. Ve bunu marka ismi telaffuz etmeden yaptılar. Markaların dizilere giriş yapıp karakterler tarafından sahiplenilmesi, moda evlerinin dizi setlerini birer pazarlama mecrası olarak kullanmaya başlaması ise, internetin hayatımızdaki yerini sağlamlaştırdığı Sex and the City dönemlerine rast geliyor.

Marka Enjekte Edilmiş Diziler

Gerek Carrie Bradshaw karakterinin, gerekse Sarah Jessica Parker’ın bir moda ikonu olmasın ardında elbet dizinin kostüm sorumlusu Patricia Fields’ın da emeği büyük. Sex and The City yayında kaldığı 1998-2004 aralığında milyonları ekran başına kitlerken, tarihe “Mix&Match” ismi ile geçecek akımı da yaydı. Sarah Jessica Parker’ın başını çektiği bu oluşum, bayanlara tek bir markaya bağlı kalmadan da harika görünülebileceğini anlattı. Dizi ‘vintage’ kavramını hayatımıza soktu. Karakterlerin markalardan parçaları kombine ederek oluşturduğu hayli kişisel stiller, modanın kölesi olmadan moda olanı kullanmanın, giyim tarzına kişilik katmanın atını çizdi. Sex and the City’nin yayın döneminde en çok öne çıkan marka ise şüphesiz Manolo Blahnik oldu! Hatta Carrie Bradshaw’un $40.000’lık ayakkabı dolabı öylesine sükse yaptı ki, New York Times’ın 2007’de yürüttüğü bir araştırmaya göre, Amerika’daki kadınların %37’si böylesine bir dolaba sahip olmak için San Francisco’nun ünlü Golden Gate köprüsünden Bungee Jumping yapmaya razıydı. Sex and The City marka isimlerinin öne çıktığı, alışverişi hedef göstererek tetikleyen, sadece kıyafet değil ‘Carrie kolyesi’ gibi detayları da meşhur eden, türünün ilk örneğiydi.

Aksesuarlardan bahsetmişken, “Gossip Girl” Blair’in saçına taktığı bantları da atlamamak gerek. Diziden önce çocuksu bir detay olarak tanımlanabilecek bu taçlar, dizinin yayınlandığı dönemde milyonlarca kadının saçlarını süsledi.

Türkiye’de ise, modanın dizilere ve dizilerden sokağa nüfuz edişine ilk defa Aşk-ı Memnu ile şahit olduk. Perşembe akşamlarımızı, “Bu gece Aşk-ı Memnu var başka akşam buluşalım” diyerek kenara ayırırken, Bihter-Behlül ilişkisi kadar kıyafetler de bizi ekrana bağladı. Bihter’in Arzu Kaprol imzalı kıyafetleri ile Bee Goddess mücevherleri, Firdevs Hanım’ın Elif Cığızoğlu elinden çıkmış teatral kostümleri binlerce kadını bu markalara doğru mıknastıs gibi çekti.

Bugün ise daha dizi yayınlanırken, sosyal medya aracılığıyla Medcezir’deki Mira’nın ne taktığını, Sude’nin ne giydiğini, Scandal’daki Olivia Pope’un hangi marka paltoyu omuzlarına iliştirdiğini öğrenmek mümkün. Bu anlık bilgi akışı, hızlıca satışa dönerken, sokak modasına da seri bir biçimde yön veriyor. Günümüz dizileri sadece haftadan haftaya dizi yayınlandığında değil, sosyal medya ile her anlarını takibe aldığımız ikonlar doğuruyor.

Dizilerden İlham Alan İşbirlikleri

Televizyon dizilerinde kullanılan ürünlerin satışa dönebilme potansiyelinin farkeden firmalar ise, çoktan işbirlikleri oluşturmaya başladı bile. Banana Republic birkaç sene önce, “Mad Men” temalı koleksiyonunu müşterilerinin beğenisine sundu. 2009 senesinde, Anna Sui’nin Gossip Girl’den ilham alarak Target için tasarladığı kıyafetler satışa çıktıktan 24 saat sonra tüm mağazalarda tükendi. Geçtiğimiz kasım ayında ise The Limited ve Scandal günümüz ‘gladyatörlerini’ giydirmek için güçlerini birleştirdi.

Diziler Neden Modayı Bu Denli Etkiliyor

Dizilerin moda üzerinde bu kadar etkili olmalarının sebebi, elbet televizyonun popüler kültürün önemli bir parçası olmasından kaynaklanıyor. Ancak, durum bununla sınırlı değil. Dizilerki moda kavramı, doğru okazyona doğru parçayı giymek adına kişilere ipucu verdikleri için bu kadar ilgi görüyor. Örneğin The Good Wife’ın güzel oyuncusu Julianna Margulies bir röportajında, yolda yürürken kadınların kendisini durdurup iş kıyafeti konusunda fikir sorduğundan bahsetmişti. Ayrıca kendimize yakın hissettiğimiz dizi karakterlerinin, giydiği kostümler aracılığıyla bize hayal kurdurduğunu da düşünüyorum.

Moda evlerine gelince… Onların bu işe ürünlerini pazarlama amacıyla yaklaştığı aşikar. Ancak, markalar için popüler bir dizinin kostümleri arasında yer alabilmek, kıyafetlere defile ve mağaza dışında ‘hayat bulmuş’ bir form verdiği için de bence oldukça kıymetli.